मराठी व्याकरण विरुद्धार्थी शब्द
स्पर्धा परीक्षेमध्ये मराठी व्याकरणाचा अभ्यास करताना विरुद्धार्थी शब्द यांचा अभ्यास फार महत्वाचा आहे.परीक्षांमध्ये समानार्थी शब्द व विरुद्धार्थी शब्द यांच्यावर आधारित विविध प्रश्नांचा समावेश केलेला असतो.त्या दृष्टिकोनातूनच खालील 400 पेक्षा जास्त विरुद्धार्थी शब्दांचा अभ्यास करून आपली परीक्षेची तयारी भक्कम करा. virudharthi shabd
- नक्की वाचा : 1. समानार्थी शब्द 2. मराठी जोडशब्द व अर्थ
विरुद्धार्थी शब्द व त्यांचे अर्थ :
शब्द
|
विरुद्धार्थी शब्द
|
शेंडा
|
बुडखा
|
भले
|
बुरे
|
अब्रू
|
बेअब्रू
|
इमानी
|
बेइमानी
|
कायदेशीर
|
बेकायदेशीर
|
चवदार
|
बेचव
|
रुचकर
|
बेचव
|
स्वस्थ
|
बेचैन
|
जबाबदार
|
बेजबाबदार
|
डौलदार
|
बेढप
|
ताल
|
बेताल
|
भान
|
बेभाम
|
शिस्त
|
बेशिस्त
|
सतर्क
|
बेसावध
|
सावध
|
बेसावध
|
हिशेबी
|
बेहिशेबी
|
तीक्ष्ण
|
बोथट
|
मुका
|
बोलका
|
लेचापेचा
|
भक्कम
|
हिम्मत
|
भय
|
निर्भय
|
भयभीत
|
रिकामे
|
भरलेले
|
धीट
|
भित्रा
|
पराक्रमी
|
भित्रा
|
शूर
|
भित्रा
|
साहसी
|
भित्रा
|
धाडस
|
भित्रेपणा
|
धिटाई
|
भित्रेपणा, भ्याडपणा
|
तहान
|
भूक
|
धूर्त
|
भोळा
|
लबाड
|
भोळा
|
भसाडा
|
मंजुळ
|
खंडन
|
मंडन
|
तेजी
|
मंदी
|
हुशार
|
मठ्ठ
|
उमेद
|
मरगळ
|
जगणे
|
मरणे
|
निर्मळ
|
मळकट
|
स्वस्त
|
महाग
|
झोपडी
|
महाल
|
पुढची
|
मागची
|
चढाई
|
माघार
|
तारक
|
मारक
|
रक्षक
|
मारक
|
नोकर
|
मालक
|
सेवक
|
मालक
|
उगवणे
|
मावळणे
|
खादाड
|
मिताहारी
|
शत्रू
|
मित्र
|
बंधन
|
मुक्तता
|
गौण
|
मुख्य
|
जिवंत
|
मृत
|
अमर
|
मृत्य
|
जन्म
|
मृर्यू
|
निर्बंध
|
मोकळीक
|
छोटी
|
मोठी
|
सानुली
|
मोठी
|
लहानपण
|
मोठेपण
|
छोटेसे
|
मोठेसे
|
तरुण
|
म्हातारा
|
जाणे
|
येणे
|
राजा
|
रंक
|
हसणे
|
रडणे
|
हसतमुख
|
रडततोंड
|
कीव
|
राग
|
दया
|
राग
|
प्रेमळ
|
रागीट
|
नाजूक
|
राठ
|
दीन
|
रात
|
दिवस
|
रात्र
|
अरुंद
|
रुंद
|
लांबी
|
रुंदी
|
उधार
|
रोख
|
दीर्घ
|
ऱ्हस्व
|
प्रामाणिकपणा
|
लबाडी
|
उशिरा
|
लवकर
|
थोर
|
लहान
|
मोठा
|
लहान
|
जवळची
|
लांबची
|
राग
|
लोभ
|
खाली
|
वर
|
शाप
|
वर
|
चांगले
|
वाईट
|
सरळ
|
वाकडा
|
अबोल
|
वाचाळ
|
फुकट
|
विकत
|
खरेदी
|
विक्री
|
ग्राहक
|
विक्रेता
|
टंचाई
|
विपुलता
|
दाट
|
विरळ
|
उत्तेजन
|
विरोध
|
संवाद
|
विसंवाद
|
आठवण
|
विस्मरण
|
बाल
|
वृद्ध
|
सामुदायिक
|
वैयक्तिक
|
सार्थ
|
व्यर्थ
|
खात्री
|
शंका
|
अशक्य
|
शक्य
|
मित्र
|
शत्रू
|
निःशस्त्र
|
शस्त्रधारी
|
गाव
|
शहर
|
ग्रामीण
|
शहरी
|
अडाणी
|
शहाणा
|
मूर्ख
|
शहाणा
|
वेडा
|
शहाणा
|
आशीर्वाद
|
शाप
|
शिक्षा
|
शाबाशकी
|
खुळा
|
शाहाणा
|
विद्यार्थी
|
शिक्षक
|
क्षमा
|
शिक्षा
|
पायथा
|
शिखर
|
ताजी
|
शिळी
|
ताजे
|
शिळे
|
गुरु
|
शिष्य
|
आरंभ
|
शेवट
|
सुरुवात
|
शेवट
|
पहिला
|
शेवटचा
|
कर्कश
|
संजुल
|
सकाळ
|
संध्याकाळ
|
निष्काम
|
सकाम
|
निर्जीव
|
सजीव
|
दुरित
|
सज्जन
|
अनाथ
|
सनाथ
|
उदघाटन
|
समारोप
|
तिरके
|
सरळ
|
तिरपा
|
सरळ
|
वाकडे
|
सरळ
|
भांडण
|
सलोखा
|
अशक्त
|
सशक्त
|
प्रतिकार
|
सहकार
|
निर्दयता
|
सहृदयता, सदयता
|
विशेष
|
सामान्य
|
माघारा
|
सामोरा
|
भिकारी
|
सावकार
|
भरभर
|
सावकाश
|
शिकारी
|
सावज
|
बेसावध
|
सावध
|
ऊन
|
सावली
|
ओला
|
सुका
|
दुष्काळ
|
सुकाळ
|
ओली
|
सुकी
|
दुःख
|
सुख
|
स्वागत
|
निरोप
|
दोषी
|
निर्दोषी, निर्दोष
|
धनवंत
|
निर्धन, कंगाल
|
बुद्धिमान
|
निर्बुद्ध
|
भयभीत
|
निर्भय
|
आयात
|
निर्यात
|
लोभी
|
निर्लोभी
|
जागरूक
|
निष्काळजी
|
तेजस्वी
|
निस्तेज
|
सतेज
|
निस्तेज
|
उच
|
नीच
|
उच्च
|
नीच
|
कृत्रिम
|
नैसर्गिक,स्वाभाविक
|
मालक
|
नोकर
|
कच्चा
|
पक्का
|
सावकाश
|
पटकन
|
गद्य
|
पद्य
|
स्वतंत्र
|
परतंत्र
|
स्वदेश
|
परदेश
|
स्वहित
|
परमार्थ
|
स्वार्थ
|
परमार्थ
|
इहलोक
|
परलोक
|
जय
|
पराजय
|
स्वाधीन
|
पराधीन
|
अलीकडे
|
पलीकडे
|
पूर्व
|
पश्चिम
|
अंथरूण
|
पांघरूण
|
काळा
|
पांढरा
|
विरोध
|
पाठिंबा
|
आकाश
|
पाताळ
|
माथा
|
पायथा
|
शिखर
|
पायथा
|
कळस
|
पाया
|
आघाडी
|
पिछाडी
|
माता
|
पिता
|
पाप
|
पुण्य
|
ठळक
|
पुसट
|
अर्धवट
|
पूर्ण
|
अल्लड
|
पोक्त
|
अंधकार
|
प्रकाश
|
काळोख
|
प्रकाश,उजेड
|
मंद
|
प्रखर
|
अधोगती
|
प्रगती,उन्नती
|
अनुकूल
|
प्रतिकूल
|
उदास
|
प्रसन्न
|
लबाडी
|
प्रामाणिकपणा
|
अंत
|
प्रारंभ
|
अस्त
|
प्रारंभ
|
लय
|
प्रारंभ
|
द्वेष
|
प्रेम
|
साम्य
|
फरक
|
नुकसान
|
फायदा
|
उघडे
|
बंद
|
मोकळे
|
बंदिस्त
|
परवानगी
|
बंदी
|
मौन
|
बडबड
|
उपदेश
|
बदसल्ला
|
चूक
|
बरोबर
|
माय
|
बाप
|
आत
|
बाहेर
|
उंच
|
बुटका
|
अटक
|
सुटका
|
रोड
|
सुदृढ
|
शेवट
|
सुरवात
|
बेसूर
|
सुरेल
|
उलट
|
सुलट
|
बंडाळी
|
सुव्यवस्था
|
दुष्ट
|
सुष्ट
|
दृष्ट
|
सुष्ट
|
चपळ
|
सुस्त
|
सूर्योदय
|
सूर्यास्त
|
घट्ट
|
सैल, पातळ
|
अवघड
|
सोपे
|
कठीण
|
सोपे
|
अडचण
|
सोय
|
तीव्र
|
सौम्य
|
भडक
|
सौम्य
|
भयंकर
|
सौम्य
|
निंदा
|
स्तुती
|
चंचल
|
स्थिर
|
कृश
|
स्थूल
|
धूसर
|
स्पष्ट
|
फसवी
|
स्पष्ट
|
परका
|
स्वकीय
|
गढूळ
|
स्वच्छ
|
जिंकणे
|
हरणे
|
अवजड
|
हलके
|
जड
|
हलके
|
जलद
|
हळू
|
वेगात
|
हळूहळू
|
रुडू
|
हसू
|
जीत
|
हार
|
उपाय
|
निरुपाय
|
उपयोगी
|
निरुपयोगी
|
उत्साह
|
निरुत्साह
|
आशा
|
निराशा
|
सरस
|
निरस
|
जागृत
|
निद्रिस्त
|
गुणगान
|
निदा
|
स्वार्थी
|
निःस्वार्थी
|
श्वास
|
निःश्वास
|
कौतुक
|
निंदा
|
स्तुती
|
निंदा
|
आहे
|
नाही
|
आवडते
|
नावडते
|
लाडके
|
नावडते
|
कबूल
|
नाकबूल
|
इलाज
|
नाइलाज
|
असतो
|
नसतो
|
जुने
|
नवे
|
कडक
|
नरम
|
उद्धट
|
नम्र
|
होकार
|
नकार
|
आता
|
नंतर
|
आधी
|
नंतर
|
थोरला
|
धाकटा
|
पडका
|
धडका
|
प्रेम
|
द्वेष
|
माया
|
द्वेष
|
देशभक्त
|
देशद्रोही
|
भूषण
|
दूषण
|
मैत्री
|
दुश्मनी
|
लक्ष
|
दुलर्क्ष
|
लक्ष
|
दुर्लक्ष
|
भाग्यवंत
|
दुर्भागी
|
सुदैवी
|
दुर्दैवी
|
सज्जन
|
दुर्जन
|
सुगंध
|
दुर्गंध
|
बिघात
|
दुरुस्ती
|
सदाचार
|
दुराचार
|
अभिमान
|
दुरभिमान
|
आनंद
|
दु:ख
|
सुख
|
दु:ख
|
समृद्धी
|
दारिद्र्य
|
देव
|
दानव, दैत्य
|
याचक
|
दाता
|
तुरळक
|
दाट
|
हीन
|
दर्जेदार
|
क्रूर
|
दयाळू
|
चिमुकला
|
थोरला
|
सान
|
थोर
|
पुष्कळ
|
थोडे
|
गरम
|
थंड
|
विलंब
|
त्वरा
|
ग्राह्य
|
त्याज्य
|
नफा
|
तोटा
|
फायदा
|
तोटा
|
जेवढा
|
तेवढा
|
इथली
|
तिथली
|
इकडे
|
तिकडे
|
भूक
|
तहान
|
म्हातारा
|
तरुण
|
वृद्ध
|
तरुण
|
जर
|
तर
|
बुद्धिमान
|
ढ
|
आंधळा
|
डोळस
|
टिकाऊ
|
ठिसूळ
|
मऊ
|
टणक
|
जागणे
|
झोपणे
|
महाल
|
झोपडी
|
कोवळा
|
जून,निबर
|
दयाळू
|
जुलमी
|
नवे
|
जुने
|
मृत्यू
|
जीवन
|
हार
|
जीत
|
थोडे
|
जास्त
|
निद्रा
|
जागृती
|
झोप
|
जाग
|
येईल
|
जाईल
|
लांब
|
जवळ
|
हळू
|
जलद
|
अजर
|
जराग्रस्त
|
रूपवान
|
कुरूप
|
कृतज्ञ
|
कृतघ्न
|
ऐटदार
|
केविलवाणा
|
फुलणे
|
कोमेजणे
|
नेहमी
|
क्वचित
|
उत्तम
|
क्षुद्र
|
महान
|
क्षुद्र
|
रेखीव
|
खडबडीत
|
गुळगुळीत
|
खरखरीत, खडबडी
|
जमा
|
खर्च
|
सार्वजनिक
|
खाजगी
|
शंका
|
खात्री
|
शहर
|
खेडे
|
खरे
|
खोटे
|
अवखळ
|
गंभीर
|
फिकट
|
गडद
|
नीटनेटका
|
गबाळ्या
|
थंड
|
गरम
|
श्रीमंत
|
गरीब
|
आजादी
|
गुलामी
|
ओबडधोबड
|
गुळगुळीत
|
आला
|
गेला
|
वापर
|
गैरवापर
|
सोय
|
गैरसोय
|
हजर
|
गैरहजर
|
कडू
|
गोड
|
चोर
|
गोलीस
|
स्वच्छ
|
घाणेरडा
|
उतरणे
|
चढणे
|
अचल
|
चल
|
प्रचंड
|
चिमुकला
|
हिरमुसलेला
|
उत्साही
|
हित
|
अहित
|
हिंसक
|
अहिंसक
|
हलके
|
जड
|
स्पष्ट
|
अस्पष्ट
|
स्थिर
|
अस्थिर
|
सौजन्य
|
उद्धटपणा
|
सोपे
|
कठीण
|
सुरक्षित
|
असुरक्षित
|
सुभाषित
|
कुभाषित
|
सुप्रसिद्ध
|
कुप्रसिद्ध
|
सुंदर
|
कुरूप
|
समान
|
असमान
|
समाधान
|
असमाधान
|
सभ्य
|
असभ्य
|
श्रेष्ठ
|
कनिष्ठ
|
शीतल
|
उष्ण
|
विसरणे
|
आठवणे
|
लवकर
|
उशिरा
|
मृदू
|
कठीण
|
मिटलेले
|
उघडलेले
|
मधुर
|
कडवट
|
मंजुळ
|
कर्कश
|
भव्य
|
चिमुकले
|
भरती
|
ओहोटी
|
भक्कम
|
कमकुवत
|
बलाढ्य
|
कमजोर
|
बरोबर
|
चूक
|
फार
|
कमी
|
पांढरा
|
काळा
|
पक्की
|
कच्ची
|
निराश
|
उत्साही
|
नम्रता
|
उद्धटपणा
|
धडधाकट
|
कमजोर
|
थंडी
|
उष्मा
|
जोश
|
कंटाळा
|
जास्त
|
कमी
|
घाऊक
|
किरकोळ
|
गोरा
|
काळा
|
गोड
|
कडू
|
गारवा
|
उष्मा
|
खोल
|
उथळ
|
खूप
|
कमी
|
कोरडा
|
ओला
|
किमान
|
कमाल
|
कष्टाळू
|
कामचोर
|
कर्णमधुर
|
कर्णकटू
|
उधळ्या
|
कंजूष,काटकसरी
|
उदासवाणा
|
उल्हासित
|
उदार
|
कंजू
|
उजेड
|
काळोख
|
आळशी
|
उद्योगी
|
आतुरता
|
उदासीनता
|
आडवे
|
उभे
|
अमूल्य
|
कवडीमोल
|
अचूक
|
चुकीचे
|
भरती
|
आहोटी
|
बाहेर
|
आत
|
बसणे
|
उठणे
|
बंद
|
उघडा
|
प्रश्न
|
उत्तर
|
निमंत्रित
|
आगंतुक
|
डावा
|
उजवा
|
चढणे
|
उतरणे
|
चढ
|
उतार
|
गुप्त
|
उगड
|
गमन
|
आगमन
|
कंटाळा
|
उत्साह
|
उभे
|
आडवे
|
अधिक
|
उणे
|
अथ
|
इति
|
सत्य
|
असत्य
|
शुद्ध
|
अशुद्ध
|
शीत
|
अशीत
|
सुशिक्षित
|
अशिक्षित
|
शक्य
|
अशक्य
|
व्यवस्थित
|
अव्यवस्थित
|
विश्वास
|
अविश्वास
|
विचार
|
अविचार
|
उन्नती
|
अवनती
|
आज्ञा
|
अवज्ञा
|
गुणी
|
अवगुणी
|
गुण
|
अवगुण
|
गंभीर
|
अवखळ, पोरकट
|
कृपा
|
अवकृपा
|
चिरंजीव
|
अल्पजीवी
|
अती
|
अल्प
|
पलीकडे
|
अलीकडे
|
प्राचीन
|
अर्वाचीन
|
योग्य
|
अयोग्य
|
यशस्वी
|
अयशस्वी
|
विष
|
अमृत
|
पौर्णिमा
|
अमावास्या
|
मान्य
|
अमान्य
|
भारतीय
|
अभारतीय
|
भय
|
अभय
|
प्रिय
|
अप्रिय
|
पात्र
|
अप्रात्र
|
प्रमाण
|
अप्रमाण
|
प्रत्यक्ष
|
अप्रत्यक्ष
|
अपेक्षाभंग
|
अपेक्षापूर्ती
|
पूर्ण
|
अपूर्ण
|
शकून
|
अपशकून
|
यश
|
अपयश
|
बहुमान
|
अपमान
|
मान
|
अपमान
|
कीर्ती
|
अपकीर्ती
|
उपकार
|
अपकार
|
उत्कर्ष
|
अपकर्ष,अधोगती
|
सुटका
|
अटक
|
विद्वान
|
अडाणी
|
प्रारंभ
|
अंत
|
प्रगती
|
अधोगती
|
प्रकाश
|
अंधार
|
न्याय
|
अन्याय
|
नेता
|
अनुयायी
|
नीती
|
अनीती
|
निश्चित
|
अनिश्चित
|
धर्म
|
अधर्म
|
ज्ञान
|
अज्ञान
|
चल
|
अचल, स्थिर
|
कल्याण
|
अकल्याण
|
ओळख
|
अनोळख
|
ऐच्छिक
|
अनैच्छिक,अपरिहार्य
|
एकदा
|
अनेकदा
|
उदार
|
अनुदार,कृपण
|
उचित
|
अनुचित
|
इष्ट
|
अनिष्ट
|
इच्छा
|
अनिच्छा
|
आस्था
|
अनास्था
|
आवश्यक
|
अनावश्यक
|
आदर्श
|
अनादर्श
|
आदर
|
अनादर
|
आकर्षण
|
अनाकर्षण
|
अर्थ
|
अनर्थ
|
अपेक्षित
|
अनपेक्षित
|
अतिवृष्टी
|
अनावृष्टी
|
धर्म
|
अधर्म
|
निमंत्रित
|
आगंतुक
|
डावा
|
उजवा
|
नम्रता
|
उद्धटपणा
|
थंडी
|
उष्मा
|
धडधाकट
|
कमजोर
|
थंड
|
गरम
|
थोडे
|
जास्त
|
दयाळू
|
जुलमी
|
टिकाऊ
|
ठिसूळ
|
नफा
|
तोटा
|
तुरळक
|
दाट
|
थोरला
|
धाकटा
|
दोषी
|
निर्दोषी, निर्दोष
|
धनवंत
|
निर्धन, कंगाल
|
तेजस्वी
|
निस्तेज
|
ठळक
|
पुसट
|
द्वेष
|
प्रेम
|
ताल
|
बेताल
|
तीक्ष्ण
|
बोथट
|
निर्भय
|
भयभीत
|
धीट
|
भित्रा
|
धाडस
|
भित्रेपणा
|
धिटाई
|
भित्रेपणा, भ्याडपणा
|
तहान
|
भूक
|
धूर्त
|
भोळा
|
झोपडी
|
महाल
|
तरुण
|
म्हातारा
|
दया
|
राग
|
नाजूक
|
राठ
|
दीन
|
रात
|
दिवस
|
रात्र
|
दीर्घ
|
ऱ्हस्व
|
टंचाई
|
विपुलता
|
दाट
|
विरळ
|
निःशस्त्र
|
शस्त्रधारी
|
ताजी
|
शिळी
|
निष्काम
|
सकाम
|
निर्जीव
|
सजीव
|
दुरित
|
सज्जन
|
तिरके
|
सरळ
|
तिरपा
|
सरळ
|
निर्दयता
|
सहृदयता, सदयता
|
दुष्काळ
|
सुकाळ
|
दुष्ट
|
सुष्ट
|
दृष्ट
|
सुष्ट
|
निंदा
|
स्तुती
|
धूसर
|
स्पष्ट
|
निश्चित
|
अनिश्चित
|
निराश
|
उत्साही
|
जोश
|
कंटाळा
|
झोप
|
जाग
|
निद्रा
|
जागृती
|
नवे
|
जुने
|
देव
|
दानव, दैत्य
|
देशभक्त
|
देशद्रोही
|
डौलदार
|
बेढप
|
तेजी
|
मंदी
|
Very important information